W co się bawić z dzieckiem? Kilka propozycji zabaw

Zabawa jest nauką, nauka zabawą. Im więcej zabawy, tym więcej nauki.

Glenn Doman

Jak już wspomniałam wcześniej znaczenie zabawy, zwłaszcza w pierwszym okresie życia dziecka jest bardzo ważne i nieocenione. Nie bez powodu okres przedszkolny nazywany jest okresem zabawy. Dziecko buduje początkowo przywiązanie do swoich rodziców oraz wspólną relację z nimi. Neuropsychologowie podkreślają znaczenie bliskich kontaktów, którym towarzyszy wchodzenie w relacje, uśmiechy, dotyk, przytulenie, spojrzenia – jako te, które wpływają pozytywnie na relacje dziecka z rodzicami, na ich wspólne zrozumienie, odczuwanie, empatię i szacunek. Dlatego dzieci, które dostają od swoich rodziców wiele uczuć również potrafią być bardziej empatyczne, bardziej otwarte na kontakty z innymi.

Dziecko przez zabawy grupowe z innymi dziećmi uczy się, jak odnajdować się w kontaktach społecznych, w codziennych życiowych rolach, rozwiązuje skomplikowane (dla jego wieku) problemy, musi stawić czoło wyzwaniom i rozwiązywać problemy osobiste, zabawy kształtują też sprawność motoryczną i poznawczą, w zależności od ich typu.

Przedstawię tutaj różne propozycje zabaw z dziećmi, dla młodszego wieku dziecięcego (1-2 lat) i wieku przedszkolnego (3-6 lat). Postaram się wybrać najbardziej uniwersalne, dostosowane do każdego wieku i takie, które rodzice mogą samodzielnie przeprowadzić z dzieckiem w domu. Nieoceniona jest również swobodna aktywność dziecka, w której ono samo podejmuje próby zabawy, uczy się organizować sobie czas samodzielnie, planować.

Nie chciałabym podawać Wam tutaj zabaw wg klasyfikacji. Chcę, żeby ten artykuł przybliżał najciekawsze wg mnie zabawy do wykorzystania z małymi dziećmi.

Rysowanie lub malowanie na dużych powierzchniach

To chyba były najlepsze i najfajniejsze zabawy do realizacji jeszcze z maluszkiem, któremu lepiej i wygodniej jest rysować na wielkiej powierzchni. Do zorganizowania takiej zabawy najlepsze są wszelkiego rodzaju kartony, czy wielkie arkusze papieru jeśli akurat mamy je w domu, trochę farbek, kredek i mazaków. Dzieci uwielbiają się przy tym brudzić, warto pozwolić im wtedy na swobodne malowanie paluszkami, całymi dłońmi lub nawet stopami. Co prawda będziemy mieli wtedy mnóstwo sprzątania, a maluch od razu trafi do wanny, albo pod prysznic, ale radość i ekspresja z tej aktywności będzie nieoceniona! Warto! Oczywiście jeśli jesteście mniej odważni pozostańcie przy kredkach, mazakach i malowaniu pędzelkiem.

Jeśli mogłabym Wam polecić duże arkusze papieru, to na pewno byłby papier w rolce, który dostępny jest w IKEA. Można kupić go też na Allegro. Papier wygląda tak:

Są też kolorowanki w rolce:

 Rysowanie kredą po chodniku

Tą zabawę docenią nie tylko starsze dzieci, ale również maluchy. Jest świetną propozycją na nadchodzące ciepłe dni. Cieszy nie tylko dzieci, ale również dorosłych. Nie należy może do najbardziej kreatywnych propozycji, ale daje mnóstwo radości, możliwości wyrażenia siebie, swoich uczuć i naprawdę duuuuuuże pole do popisu. Plus jest taki, że wszystko zejdzie wraz z deszczem i nie musicie martwić się o zabrudzony chodnik przed domem.

Lightbox z mąką lub innymi sypkimi materiałami

Lightbox to bardzo fajna sprawa i niezwykle łatwa do wykonania. Potrzebujemy do niej dużego, przezroczystego pudełka z przykryciem, folii aluminiowej, papieru do pieczenia, kilku postaci z bajek lub innych przyciągających wzrok dziecka obrazków, mąki lub innych sypkich materiałów, jak kasza, groch czy fasola (wszystko zależy od waszej inwencji), latarki lub lampek choinkowych.

Żeby wykonać lightbox wnętrze pudełka wykładamy folią aluminiową, na dno pudełka wkładamy latarkę lub lampki choinkowe, wycinamy z papieru do pieczenia kwadrat lub prostokąt w zależności od kształtu pudełka i jego wielkości, na który przyklejamy kilka obrazków, tak przygotowany papier przyklejamy na wieczko pudełka, obrazkami do góry, tak by było je przez nie widać. Zamykamy pudełko i na wierzch wysypujemy mąkę lub inny sypki materiał. Teraz dziecko może rączkami poznawać wysypany materiał, oswajać się z nim, a przy tym ćwiczyć percepcję wzrokową odnajdując ukryte pod mąką obrazki. Dobrze mieć też jakąś folię dużego formatu, którą podłożymy pod pudło, ułatwi nam to późniejsze sprzątanie. Podczas zabawy zadajemy dziecku pytania o to co czuje, opisuje swoje doznania zmysłowe, jaka jest mąka lub inny sypki produkt, którego użyliśmy. Pytamy o kolor, zapach, smak, o to czy jest klejące, sypkie, itp. Dziecko dzięki temu poznaje wszystkimi zmysłami i rozwija swoje słownictwo, a także poznaje właściwości poszczególnych produktów.

Eksperymenty

Eksperymenty to coś, co zainteresuje właściwie każde dziecko. Jego naturalna  ciekawość popycha je niemal od razu do zadawania ciekawych pytań. Eksperymentów jest naprawdę wiele i są łatwo dostępne w Internecie, istnieje też szereg książek, w których znajdziecie informacje na temat ich wykonania, z krótkim wyjaśnieniem dla dzieci (jeśli sami nie potraficie wyjaśnić ich działania).

Proste eksperymenty do wykonania tu i teraz to wszystkie te z wykorzystaniem dostępnych w domu materiałów – tworzenie kryształów soli, eksperymenty z wodą i olejem, masa nienewtonowska, lampa lawa, znikająca skorupka jajka zanurzonego w occie, oraz wiele innych.

Tutaj podrzucam Wam kilka stron z eksperymentami dla dzieci:

1. https://mojedziecikreatywnie.pl/2015/04/eksperyment-chemiczne-jojo/
2. https://dziecisawazne.pl/10-prostych-eksperymentow-dla-przedszkolakow/
3. https://www.edziecko.pl/rodzice/7,79361,25279446,eksperymenty-dla-dzieci-osiem-prostych-i-ciekawych-eksperymentow.html
4. http://maluchwdomu.pl/dzialamy/eksperymenty-i-doswiadczenia
5. https://www.crazynauka.pl/5-1-naukowych-eksperymentow-w-kuchni-z-dziecmi/

Bardzo dobrą propozycją jest również książka „365 eksperymentów na każdy dzień roku!!!”.

Zabawy z piłką

Zabawy z piłką stanowią pewnego rodzaju podstawę zabaw z dzieckiem, zaczynamy od toczenia piłki po ziemi, przechodząc do rzucania, kopania i kozłowania. Piłkę możemy też wykorzystać do wielu zabaw dydaktycznych, kształtujących koncentrację, refleks, jak np. gra w kolory.

Tu podrzucam Wam kilka linków z ciekawymi propozycjami zabaw z piłką:

1. https://miastodzieci.pl/czytelnia/pilka-w-akcji-10-pomyslow-na-zabawe-z-pilka/
2. https://www.tatento.pl/a/79/zabawy-ruchowe-zabawy-z-pilka
3. https://www.coverbaby.pl/plac-zabaw/10-zabaw-z-pilka-w-domu/

Pieczenie ciasta/ciasteczek lub robienie makaronu

To również wspaniała wspólna zabawa, która pozwala nie tylko na wspomaganie motoryki małej, kiedy dziecko może swobodnie manipulować masą i tworzyć z niej w swoich dłoniach. To również czas na budowanie relacji  z dzieckiem i włączanie go do codziennego życia i obowiązków domowych. Dzieci świetnie bawią się kiedy mogą aktywnie uczestniczyć w życiu rodziny i pomagać mamie czy tacie w kuchni. Pieczenie ciasta, ciasteczek, robienie makaronu, klusek będzie dla nich świetną zabawą, którą na pewno zapamiętają na długo.

Przebieranki i wspólne zdjęcia

Możemy wyciągnąć z szafy stare ubrania, kapelusze, okulary i inne domowe rekwizyty, które uda nam się znaleźć w domu i stworzyć wspólnie domową zabawę w przebieranki i wspólne robienie sobie zabawnych zdjęć. Dodatkowo jeśli macie więcej inwencji, czasu i ochoty możecie zbudować fotobudkę z  kartonu, którą wspólnie ozdobicie. U mnie ta zabawa sprawdziła się świetnie nawet z najmniejszymi dziećmi w żłobku, które były wprost zachwycone możliwością przebieranek i zdjęć. A mój synek też w domu często wraca do takich zabaw.

Dźwięki z butelek

Mój Leo sam wypatrzył tę zabawę w jednej z bajek i bardzo lubi ją powtarzać, zwłaszcza ze względu na swoje muzyczne upodobania. Wystarczy kilka butelek tej samej wielkości i trochę wody. Do każdej butelki wlewamy inną ilość płynu i dziecko dmucha. Porównujemy dźwięki. Dzieci są tym zachwycone i mogą bawić się tak godzinami.

To tylko kilka propozycji zabaw, które możecie wyczarować z dziećmi w domu, przy naprawdę minimalnym wysiłku i szczypcie kreatywności. Właściwie wszystko w waszym domu może posłużyć do wspólnej zabawy. Każdy skrawek papieru, materiału, kilka kredek, klej i nożyczki, stare gazety, butelki… Wszystko to może stanowić podstawę do stworzenia ciekawej i atrakcyjnej zabawy dla dziecka. W innych artykułach przedstawię Wam więcej zabaw, z podziałem na zabawy ruchowe, muzyczno-ruchowe, dydaktyczne, konstrukcyjne, plastyczne i inne.